Miyelodisplastik Sendrom (MDS): Nedir, Kimlerde Görülür?

MDS nedir?

Miyelodisplastik sendrom (MDS), kemik iliğinde kan hücrelerinin üretiminde bozuklukla karakterize, genelde ileri yaşlarda görülen bir hematolojik hastalıktır.

Kemik iliği; kırmızı kan hücreleri (alyuvar), beyaz kan hücreleri (akyuvar) ve trombositlerin üretildiği yerdir. MDS’de, bu hücrelerin üretimi anormaldir ve olgunlaşmadan kana karışırlar. Bu da kansızlık, enfeksiyon riskinde artış ve kanama eğilimine yol açar.

MDS kimlerde daha sık görülür?

• İleri yaş: Özellikle 60 yaş üstünde daha sık rastlanır.

• Geçmişte kemoterapi veya radyoterapi almış kişiler: Bazı kanser tedavileri sonrası MDS gelişme riski artar.

• Bazı genetik yatkınlıklar: Nadir görülen kalıtsal sendromlar, riski artırabilir.

• Uzun süreli kimyasal madde maruziyeti: Bazı ağır metaller veya benzen gibi kimyasallar risk faktörü olabilir.

MDS’nin belirtileri nelerdir?

• Halsizlik ve çabuk yorulma: Alyuvar (eritrosit) düşüklüğüne bağlı kansızlık belirtileri.

• Sık enfeksiyonlar: Beyaz kan hücrelerinin sayısı ve işlev bozukluğuna bağlı bağışıklık zayıflığı.

• Kolay morarma veya kanamalar: Trombosit eksikliğine bağlı olarak ciltte morluklar, burun veya diş eti kanamaları görülebilir.

Bu belirtiler yavaş gelişir ve başlangıçta genelde hafif seyreder.

MDS nasıl teşhis edilir?

• Tam kan sayımı (hemogram): Anemi, lökopeni (akyuvar düşüklüğü) veya trombositopeni (trombosit düşüklüğü) görülebilir.

• Periferik yayma: Kan hücrelerinde yapısal bozukluklar araştırılır.

• Kemik iliği aspirasyonu ve biyopsisi: Tanının kesinleşmesi için en önemli adımdır. Kemik iliği hücrelerinin sayısı, yapısı ve genetik incelemeler değerlendirilir.

MDS tedavisi nasıl yapılır?

Tedavi; hastalığın alt tipine, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve genetik risk faktörlerine göre planlanır.

• Destek tedavileri: Kan transfüzyonları, büyüme faktörleri.

• İmmün modülatör ilaçlar ve demetilasyon ajanları: Bazı MDS alt tiplerinde kullanılır.

• Kemik iliği (kök hücre) nakli: Uygun hastalarda ve uygun donör bulunduğunda kalıcı tedavi şansı sunar.

Miyelodisplastik sendrom, genelde ileri yaşlarda ortaya çıkan ve kan hücrelerinin üretimini bozan önemli bir hastalıktır. Uzun süren halsizlik, sık enfeksiyonlar veya nedensiz morarmalar varsa, bir hematoloji uzmanına başvurmak erken tanı için kritik öneme sahiptir.

Bu yazı, genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza danışınız.