Multipl Miyelom: Kemik Ağrılarının Arkasındaki Sessiz Tehlike
- Haluk Demiroğlu
- 1 Tem
- 2 dakikada okunur
Multipl miyelom nedir?
Multipl miyelom, kemik iliğinde bulunan plazma hücreleri kaynaklı bir kanser türüdür. Plazma hücreleri normalde bağışıklık sistemimizin önemli bir parçasıdır ve enfeksiyonlarla savaşmak için antikor üretir.
Miyelomda, bu plazma hücreleri kontrolsüz şekilde çoğalarak kemik iliğinde yer kaplar, sağlıklı kan hücresi üretimini engeller ve kemik dokusuna zarar verir.
Bu hastalık genellikle ileri yaş grubunda görülür ve erkeklerde kadınlara göre biraz daha sık rastlanır. Ortalama tanı yaşı 65 civarındadır.
Multipl miyelom nasıl gelişir?
Miyelom hücreleri, kemik iliğinde anormal protein (monoklonal immünoglobulin) üretir. Bu protein kana ve idrara karışabilir. Aynı zamanda kemik yapısını bozan maddeler salgılayarak kemik erimesine ve kırıklara yol açar.
Sağlıklı alyuvar, akyuvar ve trombosit üretimi azalır. Bu nedenle kansızlık, enfeksiyon riski ve kanamalar sık görülür.
Multipl miyelomun belirtileri nelerdir?
Belirtiler genellikle yavaş gelişir ve başlangıçta fark edilmeyebilir. En sık görülen bulgular şunlardır:
Kemik ağrıları: En sık sırt, kalça ve kaburga bölgelerinde. Ağrı hareketle artabilir ve bazen gece uykudan uyandıracak kadar şiddetli olabilir.
Kırıklar: Hafif travmalarla bile kemik kırılabilir.
Halsizlik ve çabuk yorulma: Kansızlığa bağlı olarak gelişir.
Tekrarlayan enfeksiyonlar: Bağışıklık sistemi zayıfladığı için sık solunum yolu veya idrar yolu enfeksiyonları gelişebilir.
Kilo kaybı ve iştahsızlık
Böbrek fonksiyon bozukluğu: Anormal proteinlerin böbreklerde birikmesiyle oluşabilir. Ciddi vakalarda diyaliz ihtiyacı doğabilir.
Aşırı susama ve kabızlık: Yüksek kalsiyum düzeyine bağlı (hiperkalsemi).
Multipl miyelom nasıl teşhis edilir?
Tanı, bir dizi laboratuvar testi ve görüntüleme yöntemleriyle konulur:
Kan testleri: Total protein, serum protein elektroforezi, serbest hafif zincir analizi, kalsiyum düzeyi, kreatinin gibi parametreler değerlendirilir.
İdrar testleri: Bence-Jones proteinlerinin araştırılması.
Kemik iliği aspirasyonu ve biyopsisi: Kemik iliğinde miyelom hücrelerinin oranı ve yapısı değerlendirilir.
Görüntüleme: Röntgen, MR, PET-CT gibi yöntemlerle kemik lezyonları ve kemik zayıflıkları araştırılır.
Tedavi yöntemleri nelerdir?
Tedavi, hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve hastalığın yaygınlığına göre planlanır. Başlıca tedavi yaklaşımları şunlardır:
Kemoterapi ve immünoterapiler: Miyelom hücrelerini hedef alan ilaçlar kullanılır.
Kortikosteroidler: Hücre çoğalmasını baskılamada yardımcı olur.
Hedefe yönelik tedaviler: Belirli molekülleri hedef alan yeni nesil ilaçlar.
Kök hücre (kemik iliği) nakli: Uygun hastalarda uzun süreli yanıt sağlayabilir. Genellikle genç ve genel durumu iyi hastalarda uygulanır.
Destek tedavileri: Kalsiyum düşürücü ilaçlar, ağrı yönetimi, enfeksiyon profilaksisi.
Erken tanı neden önemlidir?
Multipl miyelomda belirtiler genelde sinsi başlar. Erken tanı sayesinde:
Kemik hasarı ve kırıklar önlenebilir.
Böbrek hasarı engellenebilir.
Tedaviye daha iyi yanıt alınır.
Yaşam süresi ve yaşam kalitesi anlamlı ölçüde artar.
Multipl miyelom, kemik ağrılarının ve kansızlığın arkasında yatan önemli bir hastalık olabilir. Uzun süren sırt ve kemik ağrıları, halsizlik, sık enfeksiyonlar veya açıklanamayan böbrek problemleri yaşıyorsanız, mutlaka bir hematoloji uzmanına başvurmanız önerilir.
Bu yazı, genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza danışınız.